Tajlandia kuchnia – jakie są elementy kuchni Tajskiej?
Tajskie jedzenie nie wymaga rekomendacji. To nie przypadek, że robi furorę w Europie i Ameryce, zarówno w klasycznej postaci, jak również jako źródło pomysłów dla kuchni typu fusion. Zderzenia różnych, wydawałoby się niepasujących smaków, są co najmniej odważne; mieszanie mięsa z rybami, mleka kokosowego z papryką, czy rosołu z miętą, wydaje się przedsięwzięciem skazanym na kulinarny dramat. Jednak Tajowie potrafią osiągać wspaniałe efekty.
Kuchnia Tajska jest egzotyczna, niezwykła i bardzo smaczna. O tajskiej kuchni napisano setki grubych książek, tak więc nasze informacje są zaledwie opisem wierzchołka góry lodowej. Tutejsza kuchnia składa się z potraw 100% tajskich, kuchni chińskiej w czystym wydaniu i pełnej gamy tego, co pośrodku. Wiele potraw jest bardzo pikantnych i to są te czysto tajskie. One jedzone są zwykle łyżka trzymaną w prawej ręce i widelcem służącym do nakładania, w lewej. Na odwrót jest dla Tajów śmiesznie. Dania chińskie nie są pikantne i są jedzone pałeczkami.
Tajskie restauracje
Zamawiając jedzenie w restauracji tajskiej należy używać dwóch sformowań „Pet nitnoj krap” co znaczy „mało pikantne” – wtedy będzie szansa to zjeść 😉 a jeśli nie lubicie ostrego jedzenia: „Maj pet krap”. Wiele restauracji w resortach turystycznych oferuje zmodyfikowana tajską kuchnię – mniej pikantną i serwowaną w konwencjach „białych” ludzi. My unikamy restauracji pełnych turystów, gdzie bywa drogo, byle jak, a czasem (choć bardzo rzadko) nieświeżo. Zasada jedzenia tam, gdzie jest pełno miejscowych, nigdy nas nie zawiodła. Oprócz kuchni tajskiej trzeba koniecznie spróbować owoców morza, które są tutaj świeże, doskonałego gatunku i zwykle tanie.
Tajskie jedzenie
Czasami jedzenie wymaga odwagi, obserwując „lokal”, w którym jest przyrządzane. Istnieje pełna gama restauracyjek, od wystawnych i ogromnych, po rodzaj polowej kuchni, zwykle jednogarnkowej, zbudowanej na przyczepie motocykla. Świeże produkty są podstawą tutejszej kuchni. Minimalna ilość składników jest wcześniej przetworzona. Prawdopodobnie jest to powód dla którego większość Tajów wygląda tak zdrowo. Tajowie nie zgadzają się z europejską koncepcją trzech posiłków dziennie. Jedzą zawsze, gdy tylko mają na to ochotę. Wszędzie dostępne są setki miejsc gdzie można coś wrzucić na ząb, jeśli nie na ciepło, to choćby owoce. Ostatnie wyniki badań potwierdzają, że styl jedzenia „często a mało” oznacza równomierne rozłożenie energii dostarczanej do organizmu, zamiast napychania żołądka zalegającym wiele godzin pokarmem.
Tajski styl jedzenia
Tajowie kochają swoje jedzenie, które stanowi jeden z istotnych elementów ich życia. Nie tylko sam pokarm, ale sposób celebrowania posiłków: bez pośpiechu, rodzinnie i zwykle wystawnie, jest przyczynkiem dumy z rodzimej kuchni. Jedzenie nie jest tu podawane na oddzielnych talerzach, jak u nas. Zamiast tego każdy dostaje talerz z ryżem. Dania główne ustawiane są na środku stołu, z którego ucztujący nabierają niewielkie porcje, kładą na ryż i jedzą. Ten sposób umożliwia symboliczne i realne współdzielenie posiłków, a także więcej kulinarnych doznań. Tutejsza kuchnia nie ma przystawek, ani dodatków. Zamawiając jedzenie przynoszone jest ono w kolejności wykonania, a nie razem. Jeśli ktoś jest nadal głodny po posiłku, po prostu zamawia się jeszcze coś, aż wszyscy są usatysfakcjonowani. Jedzenie, które pozostanie, może być na życzenie zapakowane i zabrane ze sobą. Tajowie niechętnie próbują zagranicznego jedzenia i generalnie nim pogardzają.
Tajskie bary
Maleńkie bary wszelkiej maści są wszechobecne. Gdy przechodzicie przez targ spożywczy na pewno można tam znaleźć pełną gamę dziwnych, egzotycznych potraw. Podejrzane kiełbaski, kulki mięsne i rybne, owoce morza, smażony drób lub raczej jego elementy, sałatka z papai, odmiany potraw curry, wieprzowe wnętrzności i konserwowane owoce, a także tajskie ciasteczka i słodycze. Lista nie ma końca. Jednymi z najbardziej egzotycznych są bary z owadami. Te przysmaki pochodzą z północy kraju, ale nabierają popularności. W wielu miejscach można kupić prasowane koniki polne, chrząszcze, larwy i jajka mrówek. Jeśli szukamy mniejszej dawki egzotyki – jednodaniowe bary z zupą makaronową są bardzo powszechne. Znane jako „groat tee-ow” serwują zupę po 20-30 THB. Zamawiając zupę, należy wybrać jej rodzaj: „Sen mee” to cienki makaron ryżowy, „Sen lek” makaron jajeczny nitki, a „Sen Yai” szerokie wstążki, zwykle sojowe. Następnie należy wybrać rodzaj mięsa: kurczak „kai”, wieprzowina „moo”, wołowina „neua”, kulki mięsne „look chin”. Po wyborze rodzaju makaronu i mięsnej „wkładki”, komponenty są gotowane na sitku, często wprost w dużym garnku z rosołem, a następnie łączne i podawane z kiełkami soi. Można je doprawiać suszoną papryką, octem i cukrem do smaku. Taki bulion da sie komfortowo zjeść w środku upalnego dnia, zapewni nam powrót sił i stanowi zabezpieczenie przed odwodnieniem.
Tajskie jedzenie – wybór tajskich dań
Jest tak wiele tajskich dań, że sami nie wiemy jak próbować je opisać. Myślimy jednak, że kilka z nich jest klasyczne i dostępne praktycznie w całym kraju. Jeśli nie próbowaliście tajskiej kuchni, zacznijcie od pierwszych trzech, jedzonych w małej ilości i zmieszanych z ryżem. To da wstępny obraz, czego można się spodziewać dalej.
Som-Tam, Pikantna Sałatka z Zielonej Papai
Główne składniki: papaja, pomidory, zielony groszek, suszone krewetki, papryczki chili, orzeszki ziemne, czosnek, sok z limonki, sos rybny.
Som-Tam jest narodowym tajskim przysmakiem. Mówi się, że każdego dnia 15 mln Tajów (czyli 1/4) je ten smakołyk. Zielona papaja jest nacinana nożem wzdłuż a następnie ścinana, tworząc cienkie długie nitki. Poszatkowany owoc jest ubijany tłuczkiem w moździerzu z pozostałymi składnikami, aby wydzieliły się soki i olejki eteryczne chili. Potrawa może być paląco pikantna; pamiętaj o wskazówkach jak zamawiać mało pikantne.
Tom Yam Goong – Pikantny rosół z krewetek
Główne składniki: krewetki, pieczarki, pomidory, cebula, trawka cytrynowa, liście i sok limonki, papryczki chili, pasta chili, sos rybny.
Tom znaczy po tajsku „gotować” a gdy jest używane w nazwie potrawy, oznacza zupę. Yam znaczy kwaśne, a goong krewetki. Jest kilka odmian tej zupy: z rybą, mieszanką owoców morza, albo grzybami. W każdej wersji zupa eksploduje smakiem na podniebieniu. Pikantny bogaty smak, przechodzi po chwili w orzeźwiający kwaskowaty za skutkiem cytrusów.
Tom Kah Kai – Rosół drobiowy z mlekiem kokosowym
Główne składniki: mleczko kokosowe, kurczak, trawka cytrynowa, liście i sok z limonki, sos rybny, korzeń galangal.
Mleko kokosowe jest jednym z nielicznych przetwarzanych składników tajskiej kuchni. Zawiera dużą ilość tłuszczu, aczkolwiek bardzo łatwo przyswajalnego i dostarczającego dużo energii. Używane jest do zup i potraw curry. W tej zupie daje ono słodycz skomponowaną z kwaskowatą nutą cytrusów i minimalną goryczką korzenia.
Gairng Kee-Ow Waan – Słodkie, zielone curry
Główne składniki: mleko kokosowe, mięso, pasta z zielonego curry, liście bazylii i limonki, sos rybny, cukier, brindżal.
Najczęściej robione jest z kurczaka, ale spotyka się też wieprzowe i wołowe. Garing znaczy curry, kee-ow to zielony, a waan znaczy słodki. Różne tajskie curry są robione z past curry. Pasty można robić samemu, ale są dostepne na wszystkich bazarach jako standardowy półprodukt kulinarny. Brindżal jest rodzajem bakłażana. Ta potrawa jest delikatna, słodka i lekko pikantna.
Gairng Pet – czerwone curry
Główne składniki: Mleko kokosowe, mięso, brindżal, pasta z czerwonego curry, liście limonki, cukier, sos rybny.
Czerwone curry ma konsystencję zupy. Jest zwykle bardzo pikantne, czyli „pet” po tajsku. Pasta zawiera czerwone papryki, pastę z krewetek, czosnek, korzenie, kolendre, trawkę cytrynową.
Masaman Neua – wołowina w curry
Główne składniki: Ziemniaki, mięso, cebula, orzechy ziemne, mleko kokosowe, pasta curry masaman, cukier i sól.
Południowotajskie danie, ma silne wpływy kuchni malajskiej i indyjskiej. Jest delikatne i kremowe, z głębokim smakiem. Zwykle serwowane z wołowiną.
Pad Tai – smażony makaron
Główne składniki: makaron ryżowy, kiełki fasoli, jajko, czosnek, sok z limonki, cukier, sos rybny.
Jest wiele odmian tego klasycznego tajskiego dania, ale podstawowa wersja jest smażoną mieszaniną, w której na koniec zrobiono jajecznicę. Wiele odmian zawiera różne liście i mięsa. Dobry Pad Tai nie powinien być suchy ani tłusty.
Khao Pad – smażony ryż
Główne składniki:Gotowany ryż, olej, jajko, warzywa, mięso, sos sojowy i rybny.
Khao znaczy ryż, a pad podsmażany. To jest szybkie powszechnie jedzone danie, jako że wszyscy Tajowie mają na wyposażeniu kuchni specjalne gotowarki do ryżu, w których utrzymuje sie on ugotowany, gorący i sypki przez cały dzień. (My też taki mamy :-)). Zmieszane z warzywami i mięsem lub owocami morza daje się przygotować w kilka minut.
Yam Talay – kwaśna pikantna sałatka z owoców morza
Główne składniki: Owoce morza, szalotki, chili, pasta z krewetek, sok z limonki, sos rybny.
Dania Yam są tłumaczone jako pikantne sałatki, ale praktycznie nie zawierają warzyw. Jest wiele ich odmian, także z rybami i mięsami. Wszystkie są chrupiące, kwaśne i pikantne.
Laap – Mielone mięso z miętą
Główne składniki: mielona wieprzowina, szalotki, liście mięty, tłuczone chili, sos z limonki i rybny.
Północno-wschodnie danie jest często nazywane mięsną sałatką, ale również ono nie zawiera praktycznie warzyw. Przygotowywane z duszonego mielonego mięsa, które nabiera orzeźwiającego smaku pod wpływem mięty i soku z limonek.
Plah Raat Prik – Ryba smażona w sosie słodko kwaśnym
Główne składniki: Ryba, słodki sos chili, sos z limonki.
Na Phuket jest mnóstwo doskonałej klasy ryb. Ten rodzaj ryby zadowoli każde podniebienie. Ryba jest pieczona w całości, pozbawiona łusek i ozdobnie ponacinana do szkieletu. Po posoleniu, usmażona na złoty kolor na głębokim tłuszczu, podawana jest z sosem słodko kwaśnym. Mięso idealnie odchodzi od ości, a smak doskonale rozprzestrzenia się, gdy jest spożywana z ryżem.
Plah Samlee Dairt Dee-ow – sałatka rybna z zielonym mango
Główne składniki: Suszona na słońcu ryba, szatkowane zielone mango, szalotka, chili, sos z limonki, sos rybny, cukier.
Na potrzeby tego dania ryba jest rozcinana i suszona na słońcu przez połowę dnia. To powoduje zmacerowanie mięsa podobnie jak w wyniku marynowania. Następnie ryba jest smażona na głębokim tłuszczu i podawana z mango, w sałatce, która jest kwaśna pikantna i bardzo soczysta.
Boo Pat Pong Garee – Krab w sosie curry
Główne składniki: krab, cebula, jajko, zioła, pasta curry.
Mięso z kraba jest słodkie i niezwykle delikatne. Jedynym problem jest nakład wysiłków na wydobycie go ze skorupek i szczypiec. Zwykle podawany jest połamany na kawałki, aby ułatwić jedzenie albo w całości z dołączonym narzędziem podobnym do dziadka do orzechów.
Desery Kuchni Tajskiej
Tajskie desery są zwykle nieakceptowanie słodkie i nie mają wielu amatorów. Niektóre są jednak ciekawe. Żelki podawane z syropem klonowym i mlekiem kokosowym na lodzie będą na pewno smakowały dzieciom. My proponujemy raczej talerz owoców które są tu niezwykłe. Można też skusić się na mango z kleistym ryżem czy też banana w mleku kokosowym lub ciasto bananowe. Doskonałym pomysłem jest także orzeźwiający koktajl owocowo lodowy lub lody kokosowe.
Jeżeli chciałbyś nauczyć się samodzielnie przyrządzać tajskie potrawy- zapraszamy na naszą szkołę gotowania. Kursy organizuje Małgosia w wielu miastach w Polsce. Napisz do nas, aby uzyskać więcej informacji.